Чӑваш йӗтӗнӗ чикӗ леш енне ӑсанать. Паян унӑн пӗрремӗш партине (пурӗ 50 тонна) Литвана илсе кайма тиесе янӑ.
Пирӗн республикӑра йӗтӗнӗн «Итиль», «Северный», «Еруслан» сорчӗсене туса илеҫҫӗ тесе пӗлтерет республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви.
Раҫҫейре йӗтӗн туса илессине ӗнер Раҫсейӗн ял хуҫалӑх министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Джамбулат Хатуов ерсте пынипе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Унта пирӗн республикӑрисем те хутшӑннӑ. Чӑваш Ен ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Сергей Лисицын канашлура палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗр пирӗн тӑрӑхра йӗтӗне 1,5 пин гектар ҫинче ӳстернӗ. Ӑна пурӗ 1524 тонна пухса кӗртнӗ. Тухӑҫ гектартан вӑтамран 9,8 центнер тухнӑ. Йӗтӗн туса илессипе Пӑрачкав районӗнчи «ЭкоПродукт» малта пырать. Унта йӗтӗне пӗлтӗр 600 гектар акнӑ. Хуҫалӑх ӑна Европӑна ӑсатма ӗмӗтленет. Пӗрремӗш партие паян Литвана тиесе янӑ.
Китай пуянӗсем Пӑрачкав районӗнче сӗт-ҫу ферми тумӗҫ. Сӗт-ҫу савучӗ валли кунсӑр пуҫне вӗсем Муркаш районӗнчи Эхветкасси ялӗ ҫывӑхӗнче те, Ҫӗрпу районӗнче те ҫӗр шырарӗҫ. Халӗ Китай инвесторӗсенчен Шупашкар район ҫыннисем шикленсе ӳкнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, вырӑнтисем Илпеш ҫывӑхӗнче логистика центрӗ тӑвассине хирӗҫ. Унта Китай пуянӗсем пырса кӗресрен шикленеҫҫӗ.
«Сычуань-Чувашия» компани хӑй те шухӑшне улӑштарнӑ иккен. Халӗ вӑл Пӑрачкав районӗнче ферма тӑвас темест. Унти уй-хирте апат-ҫимӗҫ культурисене ҫеҫ туса илӗ. Сӗт-ҫу фермине Ҫӗмӗрле районӗнче хӑпартса лартасшӑн. Унта маларах пӗрисем выльӑх апачӗ валли хушма апат хатӗрленӗ, халӗ ҫав производство пушӑ ларать иккен.
Чӑваш автономине йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа хатӗрленӗ юбилей медальне тивӗҫ ҫынсене халӑхпа суйлассине Чӑваш халӑх сайчӗ сасӑлав пуҫлансанах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Медаль парас текенсен списокне «Народный контроль» (чӑв. Халӑх тӗрӗслевӗ) порталта пичетленӗ.
Юбилей медальне журналистсене те парӗҫ. Ҫапла чыса тивӗҫ тесе 14 ҫынна суйласа илнӗ. Ҫавсен йышӗнче — Йӗпреҫ районӗнчи «Ҫӗнтерӳшӗн» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Константин Алимасов, «Чӑваш Ен» НТРКн программӑсен директорӗ Маргарита Гартфельдер, И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУн «Ульяновец» хаҫат редакцийӗн ертӳҫи Олеся Герасимова, И.Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУн журналистика кафедрин профессорӗ, истори ӑслӑлӑхсен докторӗ Андрей Данилов, «Чӑваш Ен» ПТРКн радиовещанин программисен ертӳҫи Маргарита Кабетова, Пӑрачкав районӗнчи «Порецкие вести» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Геннадий Карпов, Куславкка районӗнчи «Ялав» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Валентин Константинов, «Чӑваш Ен» ПТРКн радиовещанин кореспонденчӗ Николай Мулянов, Вӑрнар районӗнчи «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Вячеслав Николаев, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Грани» издательство ҫурчӗн хыпарсен пайӗн редакторӗ Ираида Павлова тата унти пай редакторӗ Андрей Сергеев, «Хыпар» хаҫатӑн социаллӑ пурнӑҫ, культура тата спорт пайӗн редакторӗ Надежда Смирнова, Муркаш районӗнчи «Ҫӗнтерӳ ялавӗ» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Анатолий Тихонов, «Советская Чувашия» хаҫат тишкерӳҫи Алена Ткач.
Чӑваш Енри районсенче ГТО (чӑв. Ӗҫпе хӳтӗлеве хатӗр) нормисене тултарма спорт лапамӗсем малалла хута кайнине паян та Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерчӗ-ха. Аса илтерер, ӗнер ҫеҫ вӗсене виҫӗ районта уҫнӑ. Ку енчен телейлисен списокӗнче — Шупашкар, Хӗрлӗ Чутай тата Пӑрачкав районӗсем.
Ҫав вӑхӑтрах ӗҫе тӗплӗн туманнисем те тупӑнаҫҫӗ иккен. Унтан та ытларах — тивӗҫлипе пурнӑҫламасан та тепӗр ҫӗрте ӗҫе ырласа йышанаҫҫӗ, уншӑн укҫа кӑларса тыттараҫҫӗ. Ҫакӑн пек пӑтӑрмаха Вӑрнар районӗнчи Упнер ял тӑрӑхӗнче тупса палӑртнӑ. Вырӑнти хастарсем кӑлтӑк пирки прокуратурӑна систернӗ.
Ял тӑрӑхӗнчи футбол лапамӗ тунӑ. Вырӑнти ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ ӗҫе йышӑннине пӗлтерсе алӑ пусса панӑ. Анчах футбол лапамӗ тӳрӗ мар иккен, лармалли саксем те тивӗҫтермен.
Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне 20 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Чӑваш Енри районсенче ГТО (чӑв. Ӗҫпе хӳтӗлеве хатӗр) нормисене тултарма спорт лапамӗсем малалла хута каяҫҫӗ. Ӗнер, раштавӑн 19-мӗшӗнче, пирӗн республикӑра йӑлана кӗнӗ Пӗрлехи информаци кунӗ иртнӗ май спорт сооруженийӗсене виҫӗ муниципалитетра уҫнӑ. Аса илтерер: кӑҫал вӗсене тӑхӑр районта йӗркелеме палӑртнӑччӗ.
Ӗнер хӗрлӗ хӑю касса виҫӗ районта уҫнӑ. Чӑваш Енӗн Спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ку вӑл Шупашкар, Хӗрлӗ Чутай тата Пӑрачкав районӗсенче пулса иртнӗ.
Спорт сооруженийӗсене «Спорт — норма жизни» (чӑв. Спорт — пурнӑҫ йӗрки) федерацин тата регионти проектсемпе килӗшӳллӗн туса хатӗрлеҫҫӗ.
Ӗнерхи виҫӗ лапама шута илсен ӗҫ малтан шантарнӑ пекех пулса пыни курӑнать.
Пӑрачкав районӗнчи «Семеновский» ял хуҫалӑх кооперативӗн председательне 7 эпизодпа айӑпланӑ. 55 ҫулти пуҫлӑх предприяти укҫине тӑкакланӑшӑн явап тытнӑ.
2011-2018 ҫулсенче председателе тӗрӗслев органӗсем пӗрре мар штафланӑ. Анчах вӑл штрафсене тӳленӗ укҫана организацин бухгалтерийӗ урлӑ саплаштарнӑ е ӗҫтешӗсене штрафсене кооператив счечӗнчен тӳлеме хушнӑ. Пӗтӗмпе пуҫлӑх комиссие шута илсе 63 пин тенкӗ ытла тӑкакланӑ.
Председатель айӑпне йышӑнман, вӑл каланӑ тӑрӑх, йӑлтах кооператив правленийӗпе калаҫса татӑлса тунӑ. Анчах прокуратура судра пуҫлӑх айӑплӑ пулнине ӗнентернӗ. Председателе судья тӗрмене хупмасӑр 1 ҫул та 6 уйӑхлӑха айӑплама йышӑннӑ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, ирхи 9 сехетре «Шупашкар – Сурски» автоҫул ҫинче молтоблокпа авари пулнӑ. Хайхи транспорт машина ҫине пырса кӗнӗ.
ҪҪХПИ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Пӑрачкав районӗнчи Кудеиха ялӗнче пурӑнакан 34 ҫулти арҫын мотоблок рулӗ умӗн ларнӑ та тӗп ҫулпа пыракан «ВАЗ-2110» машина ҫине пырса тӑрӑннӑ. Мотоблокпа пынӑ арҫын суранланнӑ, ӑна пульницӑна илсе ҫитернӗ. Суранӗсем ытлах йывӑр мар – тухтӑрсем пӑхнӑ хыҫҫӑн арҫынна киле янӑ.
Йӗрке хуралҫисем малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, мотоблок водителӗ ӳсӗр пулнӑ. Палӑртса хӑварар: кӑҫал мотоблокпа ҫыхӑннӑ аварире икӗ ҫын вилнӗ, пӗлтӗр – виҫӗ ҫын.
Шупашкар хулин прокурорӗ пулма Андрей Бельские ҫирӗплетнӗ. Ҫавӑн пирки Раҫҫей генпрокурорӗ ӗнер, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, хушу алӑ пуснӑ.
Андрей Бельский — юстицин аслӑ канашҫи. Вӑл 1969 ҫулта Сарту облаҫӗнче ҫуралнӑ. 1987—1989 ҫулсенче хӗсметре пулнӑ. Сартури патшалӑхӑн право академийӗнче вӗреннӗ. 1994 ҫулта ӑна Чӑваш Ен прокуратурин тытӑмне ӗҫе вырнаҫнӑ. Ун чухне вӑл Ҫӗмӗрлери районсем хушшинчи прокуратурӑра следовательте тӑрӑшма тытӑннӑ. Каярах унта прокурор пулӑшуҫи, аслӑ пулӑшуҫи, ҫумӗ пулнӑ. Пӑрачкав район, Ҫӗнӗ Шупашкар хулин прокурорӗ пулса ӗҫленӗ. 2015 ҫултанпа вӑл Шупашкарти Калинин район прокурорӗнче тӑрӑшнӑ.
Аса илтерер: маларах Шупашкар хулин прокуратурине йӗркелеме йышӑннӑ.
Шупашкар хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, вӑл шӑматкуна лекет, ӑшӑ парӗҫ.
Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ятарлӑ хушӑва алӑ пуснӑ. Документа хула мэрийӗн сайтӗнче пичетленр. Унта ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсен хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ хӑҫан ҫитересси пирки каланӑ.
Хутса ӑшӑтмалли сезон республикӑн тӗп хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫланӗ. Ӑшша чи малтанах пульницӑсене, ача пахчисене тата шкулсене ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине тунтикун Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗччӗ. Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗррине пӗлтернӗччӗ.
Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине ӗнер Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗ. Михаил Игнатьев тунтикунсерен ирттерекен ларура Михаил Васильевич кӑҫал хӗллехи тапхӑр иртерех пуҫӑнма пултарасси пирки каланӑ.
«Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра тӑрӑшакансен социаллӑ объектсене, нумай хваттерлӗ ҫуртсене ӑшӑ иртерех пама хатӗр пулмалла. Ахальлӗн ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗпе, ытти чирпе аптӑракансен шучӗ ӳссе кайӗ. Вӑл вара ҫемье хыснине пырса тивӗ», – тенӗ Михаил Игнатьев.
Республикӑн Строймин ертӳҫи Алексей Грищенко ӗнентернӗ тӑрӑх, хӗле мӗнпур объектӑн 98 процентне хатӗрлесе ҫитернӗ.
12 муниципалитетра: Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче — ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗр.
+6.3 °C
